KUP to po prostu koszty uzyskania przychodów. Branża nowych technologii jest uprzywilejowana względem innych branż. Przepisy prawa podatkowego przewidują możliwość zastosowania preferencyjnych (50%) KUP przez specjalistów z tej branży, którzy w ramach realizowanych zadań działają w sposób twórczy. Kiedy i na jakich warunkach możesz je zastosować, dowiesz się z poniższego artykułu.

Podatek obliczany jest od przychodu po jego obniżeniu o koszty podatkowe. Dlatego z perspektywy rozliczeń podatkowych bardzo istotne są koszty, o które można ten przychód pomniejszyć. Taki mechanizm działa także w ramach stosunku pracy tj. przychód uzyskany ze stosunku pracy można obniżyć o koszty. Są to jednak relatywnie niewielkie, ustawowo określone koszty.

Podstawą prawną dająca możliwość korzystania z podwyższonych kosztów jest art. 22 ust. 9 pkt. 3 ustawy PIT. 50% KUP można stosować w przypadku wynagrodzeń z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Katalog przychodów

Należy pamiętać, że nie każdy przychód można obniżyć o preferencyjne 50% KUP. Ustawa przewiduje zamknięty katalog przychodów, dla których można zastosować 50% KUP i są to m.in. przychody z:

• działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
• działalności badawczo-rozwojowej, naukowej, naukowo-dydaktycznej, badawczej, badawczo-dydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.

Jak wynika z powyższego katalogu w  przypadku branży nowych technologii, 50% KUP można zastosować do przychodów z działalności twórczej w zakresie programów i gier komputerowych. Dzięki temu zmniejsza się wysokość zaliczki na podatek dochodowy oraz docelowo sam PIT, a wysokość wynagrodzenia netto pracownika wzrasta. Proszę jednak zwrócić uwagę, że taka możliwość dotyczy tylko takich stanowisk pracy, które dotyczą działalności twórczej w zakresie programów komputerowych, gier komputerowych. Z tej preferencji nie skorzysta (poza wyjątkowymi sytuacjami np. tester oprogramowania).

Aby skorzystać z 50% KUP, należy także zadbać o odpowiednią treść umowy o pracę. W ramach stosunku pracy pracodawca nabywa prawa autorskie do stworzonego przez pracownika programu komputerowego już w momencie jego powstania, chyba że umowa stanowi inaczej. Wynika to z art. 74 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który wprost stanowi, że prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej. Nabycie to ma charakter pierwotny i skutkuje niemożnością przeniesienia praw na pracodawcę. Aby pracownik mógł skorzystać z 50% kup, należy zmodyfikować umowę, wprowadzając na przykład zasadę wtórnego nabycia praw autorskich przez pracodawcę. W takim wypadku pracownik rozporządza swoimi prawami (czyli dochodzi do czynności prawnej, dla której przepisy podatkowe przewidują możliwość zastosowania 50% KUP).

Kiedy można zastosować 50 % KUP?

50% KUP można stosować zarówno w przypadku umowy o pracę, jak i umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Nie można natomiast zastosować ich w przypadku osób samozatrudnionych, czyli prawo do 50% kosztów nie przysługuje w przypadku kontraktu B2B.

Należy pamiętać o interpretacji ogólnej Ministra Finansów Nr DD3.8201.1.2018 w sprawie zastosowania 50 proc. KUP do honorarium autorskiego, w której to MF potwierdził w niej, że utwór może powstać w ramach stosunku pracy czy umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia lub o dzieło), a wynagrodzenie uzyskane z tych umów może stanowić honorarium autorskie, w odniesieniu, do którego przysługują 50% KUP.

Strony umowy mogą przyjąć dowolną zasadę ustalenia honorarium. Obecnie przyjmuje się, że kalkulacja honorarium może zostać oparta także o czas poświęcony przez pracownika na stworzenie utworu pracowniczego,

Należy także pamiętać, iż w związku z korzystaniem z 50% KUP należy prowadzić stosowne ewidencje, w tym wytworzonych przez pracownika utworów.