Klauzula poufności jest jednym z postanowień umownych budzących kontrowersje. Jak stworzyć bezpieczne postanowienie o klauzuli poufności? Czym tak naprawdę jest klauzula poufności i jak można ją naruszyć? Zapraszamy do lektury.

Czym jest klauzula poufności?

Klauzula poufności ma na celu ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa i zabezpieczenie informacji na temat jego działalności. Klauzula poufności to najczęściej odrębny punkt w umowie, ale w obrocie prawnym funkcjonują także umowy o zachowaniu poufności (nazywany także umową NDA z ang.  non-disclosure agreement), Te umowy najczęściej zawierane są przed przystąpieniem do negocjacji, gdy w ich trakcie strony zamierzają przekazywać sobie istotne informacje, w tym know-how.

Stronami takich umów czy klauzul poufności mogą być pracodawca, pracownik lub kontrahent. Klauzule lub umowy uszczegóławiają obowiązki w zakresie utrzymywania w tajemnicy informacji poufnych.

Czego może dotyczyć klauzula poufności?

Klauzula poufności może dotyczyć informacji handlowych, finansowych, planów i strategii rozwoju firmy, baz danych klientów, a także informacji o produktach i usługach. Mogą być to informacje, które przedsiębiorca uważa za poufne (tajemnice przedsiębiorstwa), a które nie stanowią wprost tajemnicy przedsiębiorstwa. Jednym słowem wszelkich kategorii informacji wprost wskazanych w umowie o zachowaniu poufności. Jest to ważne, bo ta sama informacja może mieć szczególną wartość gospodarczą dla jednego przedsiębiorcy a dla innego już nie.

Tajemnica przedsiębiorstwa.

Tajemnica przedsiębiorstwa została uregulowana w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. Zgodnie z art. 11 pkt. 4 ww. ustawy, tajemnica przedsiębiorstwa to informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Co wynika z tej definicji?

Wskazane w definicji elementy powinny być spełnione łącznie, aby można było mówić, że dana informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa. Należy pamiętać, że jeżeli przedsiębiorca nie podjął stosownych działań, aby ją zabezpieczyć, nie będzie mógł skorzystać z ochrony przewidzianej przez ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r. (I CKN 304/00) „Powszechnie przyjmuje się, że informacja ma charakter technologiczny, kiedy dotyczy najogólniej rozumianych sposobów wytwarzania, formuł chemicznych, wzorów i metod działania. Informacja handlowa obejmuje, najogólniej ujmując, całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa, niezwiązanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym. Informacja (wiadomość) „nieujawniona do wiadomości publicznej” to informacja nieznana ogółowi lub osobom, które ze względu na prowadzoną działalność są zainteresowane jej posiadaniem. Taka informacja staje się „tajemnicą przedsiębiorstwa”, kiedy przedsiębiorca ma wolę, by pozostała ona tajemnicą dla pewnych kół odbiorców, konkurentów i wola ta dla innych osób musi być rozpoznawalna. Bez takiej woli, choćby tylko dorozumianej, informacja może być nieznana, ale nie będzie tajemnicą”

Jak należy uregulować klauzulę poufności?

Choć nie obowiązuje jeden uniwersalny wzór umowy o poufności, tworząc umowę lub postanowienie  umowny należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach:

  • należy wskazać jakie informacje mają charakter poufny i stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa
  • należy określić cel oraz granice obowiązywania klauzuli – w jakim zakresie poufne informacje mogą być ujawniane oraz komu
  • należy określić odpowiedzialność za złamanie klauzuli poufności
  • należy określić czas trwania poufności.

Kary za naruszenie klauzuli poufności.

Najczęściej spotykaną praktyką jest umieszczenie w umowie postanowienia o karze umownej. Kontrahent w przypadku naruszenia klauzuli poufności jest zobowiązany do zapłacenia określonej w umowie kwoty.

Jednak w praktyce należy zwracać uwagę, na wysokość zastrzeganej kary umownej, gdyż w trakcie procesu zobowiązany do jej zapłaty podnosi zarzut dotyczący rażąco wygórowanej kary umownej.